DEVA Partisi Konya İl Başkan Yardımcısı Mustafa Güven
Olmayan Tarım Politikamız
Olmayan gıda ve tarım politikaları sonucu üretici sürekli savruluyor. Fiyatlar yükselirken, üretici suçlu ilan edilerek depolara polis baskınları yapılıp gıda ihracatı neredeyse yasaklanıyor. Fiyatlar düşerken, üreticiye destek vermek bir yana ürünleri depolarda çürümeye terk ediliyor.
Vatandaş durumun farkına varınca, hemen bir ‘patates soğan milliyetçiliği’ ile TIR’lara bayraklar çekilip, değerini kaybetmiş patatesler soğanlar üreticinin elinden maliyetin altında fiyatlara toplanıyor. Yapılan çok büyük bir lütufmuş gibi milli bir başarı olarak sunulsa da, artık kimse böyle ucuz oyunlara kanmıyor.
Tarımda planlama eksikliğinin bir sonucu olarak patateste, soğanda ve çeltikte üretim ile tüketim arasındaki dengesizlikler devam ediyor. Üretim yetersiz kalınca, yüksek fiyatları dengelemek için ithalat yoluna gidiliyor. Bunun sonucu olarak yüksek fiyatları gören çiftçi patates ve soğan ekimine yönelince üretim fazlası ortaya çıkıyor. Fiyatlar düştüğünde elde kalan mahsül için devletten alım bekleniyor.
Çiftçiyi zarara uğratarak maliyetinin altında patates alınmaya başlandı.
Bazı belediyeler devreye girip satın alımlar yapmaya çalıştı ancak yeterli olmadı. En sonunda, Cumhurbaşkanı’nın çağrısıyla Tarım ve Orman Bakanı fazla soğan ve patatesin satın alınacağını duyurdu. Fakat üretici geciken karardan dolayı mağdur oldu. Bir kısmı depolarda satılamaz hale geldikten sonra üreticiye maliyeti 90 kuruş – 1 lira dolayında olan patatesin kilogramı 60 kuruşa TMO tarafından satın alınmaya başlandı.
Cumhurbaşkanı çağrısında, çiftçiden 1 milyon 200 bin ton patates, 200 bin ton soğan ve 750 bin ton da çeltik alınacağını duyurmuştu. Oysa gerçek ortaya çıktı ki, rakamlar bu miktarın çok altında. TMO’dan alınan bilgilere göre, patateste 200 bin ton, soğanda 40 bin ton, çeltikte de 40 bin ton civarında üreticide ve depolarda kalmış ürün bulunmakta. Cumhurbaşkanı tarafından alım yapılacağı ilan edilen çeltik miktarı neredeyse Türkiye’nin tüm üretimine denk.
Patates, soğan dağıtımı yoksulluğun açık göstergesidir.
Alım miktarlarını yüksek göstererek bayram havası yaratıp vatandaşı yanıltmak, aynı zamanda bu patates ve soğanın dağıtımını vatandaşlarımızı rencide edecek şekilde siyasi rant şekline getirmek Türkiye’ye yakışmayan bir görüntüdür. Vatandaşlarımızın 60 kuruşluk patates ve soğanı bedava almak için bu pandemi sürecinde kuyruklar oluşturması, izdiham yaratması yoksulluğun açık göstergesidir. Bu durumdan utanması gereken iktidar ve yöneticiler aksine görüntüleri paylaşmakta da bir beis görmemişlerdir. Vatandaşlarımız bu iktidar tarafından açlık ve yoksulluğa mahkum edilmiştir.
DEVA Partisi olarak uyarılarımızı tekrarlıyoruz. Gıda ve tarım gibi hassas bir konuda iktidarı uzun soluklu politikalar üretmeye çağırıyoruz.
Türkiye iyi bir üretim planlaması ile, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, üretim miktarını kontrol altında tutmayı başarmalıdır. Üretim fazlalarının gıda bankalarında, depolarda değerlendirilmesi tüketim artışlarının da buralardan temin edilen ürünlerle dengelenmesi yapılmalıdır. Oldukça ilerleyen çiftçi yaşını gençleştirmek için gençlere yönelik tarım politikaları geliştirilmeli, teşvik mekanizmaları genç çiftçiler yetiştirecek şekilde kurgulanmalıdır. Ürün alım politikaları çiftçinin emeğine en yüksek değeri verecek şekilde hasat dönemlerinde gecikme olmaksızın açıklanmalı, sonraki dönem için de ürün planlamaları ile doğru yapılarak hem emeğin hem de ürünün ucuzlamaması sağlanmalıdır.